«اخلاقیات» در حواشی غزل حافظ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد بازنشسته دانشکاه

چکیده

حافظ علاوه بر درآمیختن عشق انسانی-الهی، نکات حسّاس و بعضاً مخاطره انگیز فلسفی، اجتماعی، مذهبی و اخلاقی را در لباس نقد و نظر به حوزة پر دامنة غزل وارد می‌کند. شهرت و شکوه غزلیّات حافظ از آنِ غزل‌هایی است که شاعر در خلال آن، ‌چه عاشقانه‌های انسانی و چه عرفانی باشد، حواشی نکته آموزی در اخلاق، حکمت، فلسفه، نقد و نظر دربارة اجتماعات روزگار خود می‌آورد. این‌گونه نکات گاه آن‌چنان بر فضای غزل پرتو می‌افکنند که دیگر دقایق و ظرایف لفظی و معنوی را تحت الشعاع قرار می‌دهند. صدق، قناعت، خرسندی و ترک تعلق از مهم‏ترین ‏مؤلفه­های اخلاقی در غزلیات حافظ است که در این مقاله به آن­ها پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

  • تاریخ دریافت: 15 شهریور 1400
  • تاریخ پذیرش: 15 شهریور 1400