نگاهی اجمالی به شرح و ترجمه‏های دیوان حافظ شیرازی به ترکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه استانبول

چکیده

دیوان حافظ شیرازی یکی از مهم­ترین آثاری است که در جغرافیای عثمانی استنساخ شده، بر آن‏ها شرح‏ها نوشته شده و خوانده شده است. در عهد عثمانی در کوچک­ترین کتابخانه حتی در کتابخانه‏های شخصی هم نسخه­های دیوان حافظ شیرازی وجود داشت. علاوه بر این، دیوان حافظ در مدرسه­های دورة عثمانی به عنوان کتاب درسی تدریس می­شد. در روزگار ما نیز تعداد علاقمندان به ادبیات ایران هر روز افزایش می­یابد. تقریبا در فقسه­های همة کسانی که به ادبیات علاقه دارند، می‏توان کتاب­هایی مانند مثنوی معنوی، دیوان حافظ، بوستان و گلستان سعدی و بهارستان جامی را دید. از همان ابتدا، برای درک معنی اشعار حافظ نیاز به شرح­های متعدد احساس می­شده است. به همین سبب دیوان حافظ حتی در قرن اخیر نیز چند بار به نثر و به نظم به ترکی ترجمه شده است. تمام دیوان به زبان ترکی عثمانی چهار بار شرح کامل شده است. یک شرح هم به زبان ترکی تاتاری شامل 145 غزل وجود دارد. دیوان حافظ شیرازی چهار بار هم به ترکی استانبولی به نظم و به نثر ترجمه شده است که یکی از آن‏هاشامل فقط بعضی از غزل­هاست. این مقاله به توضیح این شروح پرداخته  است.

کلیدواژه‌ها

  • تاریخ دریافت: 21 شهریور 1400
  • تاریخ پذیرش: 21 شهریور 1400