امید و امیدواری در اشعار حافظ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، ایران.

چکیده

فراگیری جهانی ویروس مصیبت‌بار کرونا، در کنار این همه فجایع انسانی درنتیجه‌ی رویارویی قدرت‌ها و جنگ‌ها در جهان، به‌خصوص در منطقه‌ی خاورمیانه، مردمان را به‌شدت افسرده و مضطرب و بسیاری را نسبت به آینده‌ی زندگی ناامید کرده است. در چنین وضعیتی، انسان امروز نیاز حیاتی به امیدواری دارد تا بتواند مصیبت‌ها و فجایع را تاب آورد و زندگی را ادامه دهد. این مقاله که بر بنیادِ آرای صاحب‌نظران و طرف‌داران نظریه‌ی «امید» و مفهوم «امیدواری»، نوشته شده، در جست‌و‌جوی یافتن پاسخِ این پرسش است که امید و امیدواری و مفاهیم مترادف و مرتبط با آن، در اشعار حافظ چرا و چقدر و چگونه به کار گرفته‌ شده و این مفاهیم با مؤلفه‌های نظریه‌ی امید و مفهوم امیدواری در روان‌شناسی، چه اندازه همخوانی دارد؟ رویکرد تحقیق، کیفی‌ و از نظر هدف، بنیادی‌ست و به‌روش جمع‌آوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای به انجام رسیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد در اشعار حافظ، واژه‌ی «امید» و مفاهیمِ مرتبط با آن، فقط انباشتی از واژه‌ها به‌منظورِ برانگیختن هیجانات مخاطب نیستند؛ بلکه این مفاهیم، از نظر این شاعر بلندپایه، بسیار نزدیک به مفهوم نظریه‌ی امید و امیدواری و مؤلفه‌های آن در روان‌شناسی امروز است.

کلیدواژه‌ها

  • تاریخ دریافت: 08 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 29 مهر 1401
  • تاریخ پذیرش: 08 آبان 1401