نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• شیوا متحد

دانشگاه شیراز

چکیده

پژوهش حاضر می‌کوشد جلوه‌های حضور حافظ را در شعر معاصر و به طور ویژه در شعر احمد شاملو بررسی کند. از آن‌جا که حافظ به عنوان بخشی از میراث کهن شعر پارسی همواره مورد توجه شاعران معاصر بوده است و به صورت مستقیم و غیر مستقیم در کلام ایشان جلوه می‌کند، بررسی این تاثیر پذیری‌ها از شعر او به فهم بهتر شعر معاصر و کشف زوایای پنهان اندیشه‌ی شاعران معاصر می‌انجامد.
پژوهشگر می‌کوشد شعر شاملو را با رویکردی بینامتنی و به شیوه‌ی تحلیل –توصیفی بررسی کند تا اثرپذیری‌های واژگانی و محتوایی حافظ را از شعر شاملو استخراج و شیوه‌ی اثرپذیری را شرح دهد.
در نهایت این نتیجه حاصل می‌شود که شعر شاملو هم به شیوه‌ی آشکار در حوزه‌ی واژگانی و هم به شیوه‌ی پنهان و با اسلوب آشنایی‌زدایی از کلام حافظ تاثیرپذیرفته است، اما این اثرپذیری به هیچ روی رنگ تقلید ندارد بلکه گامی تازه در بهره‌گیری از میراث کهن شعر پارسی در ساختن و پرداختن معانی تازه و بکر است. تعداد اشعاری که این تاثیرپذیری را به روشنی می‌نمایاند اندک است، اما همین میزان بیانگر توجه عمیق شاملو به میراث کهن شعر پارسی‌ست و شایسته‌ی توجه است.

کلیدواژه‌ها

• حافظ
• شاملو
• تاثیرپذیری
• آشنایی‌زدایی